Teanga Chomharthaíochta sa Churaclam Príomhshrutha

Tugadh aitheantas oifigiúil san Acht um Theanga Chomharthaíochta na hÉireann, 2017 do Theanga Chomharthaíochta na hÉireann (TCÉ) mar theanga dhúchais agus mar mhionteanga neamhspleách. I mí na Samhna 2022, d’fhógair na hAirí Oideachais agus Oideachais Speisialta go gcuirfí tús leis an gcéad chéim de chur i bhfeidhm na scéime TCÉ i scoileanna, rud a chuireann tacaíocht ar fáil sna scoileanna do scoláirí atá Bodhar agus do scoláirí arb é TCÉ a bpríomh-mhodh cumarsáide. Is sa chomhthéacs sin a choimisiúnaigh CNCM tuarascáil taighde le Sharon O’Donnell, speisialtóir oideachais i dtaighde deasca agus i mbainistíocht faisnéise, chun iniúchadh a dhéanamh ar theagasc na Teanga Comharthaíochta i sé dhlínse.

Déantar scrúdú sa tuarascáil:

·         Ar an bhfís atá mar bhonn faoi Theanga Chomharthaíochta na hÉireann a ionchuimsiú sa churaclam príomhshrutha

·         Ar áit agus eagrúchán na Teanga Comharthaíochta sa churaclam

·         Ar na céimeanna forbartha i bhfoghlaim na Teanga Comharthaíochta

·         Ar mheasúnú agus ar phleanáil le haghaidh dul chun cinn

·         Ar na príomháisitheoirí agus ar an oideolaíocht a thacaíonn le foghlaim na Teanga Comharthaíochta

Sainaithnítear sa tuarascáil an chaoi a sainaithníonn dlínsí réimse aidhmeanna, tosaíochtaí agus prionsabal le haghaidh fhoghlaim na Teanga Comharthaíochta i scoileanna, agus é mar phríomhbhéim acu ar fad feabhas a chur ar rochtain ar Theanga Chomharthaíochta d’fhoghlaimeoirí Bodhra agus d’fhoghlaimeoirí a bhfuil éisteacht acu araon, agus feabhas a chur ar chumarsáid agus ar thuiscint thraschultúrtha idir pobail Bhodhra agus pobail a bhfuil éisteacht acu. Cuimsítear léi faisnéis riachtanach faoi na Creataí atá i bhfeidhm chun go bhféadfaidh idir scoláirí atá Bodhar agus scoláirí a bhfuil éisteacht acu Teanga Chomharthaíochta a fhoghlaim.

Tacóidh an fhaisnéis sa tuarascáil seo le curaclam Theanga Chomharthaíochta na hÉireann a fhorbairt in Éirinn. Tá sé ceaptha le bunús fianaise a chur ar fáil, seachas samplaí ‘dea-chleachtais’ a chur chun cinn.